Perakende Sektöründe İş İmkanları
Mağaza Yöneticisi/Müdürü:
Mağaza içerisindeki tüm idari işlerden, ürün satışı, müşteri ilişkileri, stok yönetimi ve personel yönetimi ile ilgili tüm konulardan sorumludur. Operasyon sorumlusu ya da Bölge/Ülke Yöneticisi’ne raporlama yapar. Mağaza müdürleri çok farklı alanlarda deneyim kazandıklarından kariyerlerinin ilerleyen zamanlarında tercih ettikleri alana göre bir perakende markasının bölge müdürü, ülke müdürü, operasyon müdürü, satın alma müdürü veya CRM müdürü olabilirler. Mağaza yöneticileri genellikle mağaza ekibinde satışta işe başlayıp yıllar içinde deneyim kazanarak müdürlük pozisyonuna gelirler. Bazen de perakende şirketleri yönetici yetiştirme programları aracılığıyla yönetici yetiştirirler. Sektörün en önemli ve en çok aranan pozisyonlarından biridir çünkü marka ve müşterinin buluştuğu nokta olan mağazanın her detayıyla yönetiminden sorumludur.Mağaza müdürleri mağazanın temel performans göstergelerinden ve ekibin eğitimi ve motivasyonundan sorumludur. Mağaza ekibinin satış performansı motivasyon düzeyi ve eğitim/koçluk imkanlarıyla doğru orantılıdır. Mağaza müdürü olacak kişinin hem analitik düşünce yeteneğine, hem de güçlü liderlik becerilerine sahip olması beklenir. Farklı departmanlarla işbirliği yapabilmek, iyi iletişim kurabilmek ve çalıştığı sektörle ilgili bilgi sahibi olmak da bu pozisyonda çalışanlar için önemlidir.
Satış Sorumlusu/Danışmanı:
Mağazadaki ürünlerin en kısa sürede, en fazla adette/değerde satılmasından sorumludur. Bunun yanında satışını yaptığı markayı/markaları iyi tanıması, ürünleri müşteriye marka ruhunu yansıtarak anlatabilmesi gerekir. Satış danışmanı markaların müşterilerle buluştuğu noktadaki kilit kişilerdir. Moda sektöründe çalışan satış danışmanlarının kumaştan kesime, malzeme bilgisinden styling becerisine farklı konularda kendini geliştirmesi ve moda akımlarını takip etmesi çok önemlidir. Perakende şirketleri bu amaçla ekiplere sezonluk eğitimler verir. Zira günümüz müşterisi bilgili, meraklı ve araştırmayı seven bir müşteri. Forbes'da yayınlanan bir yazıya göre akıllı telefonu olan kişilerin yüzde 82si bir mağazada alışveriş yapmadan önce telefonlarında araştırma yapıyor.Satış ekibi, mağazada ağırladığı kişilerin mağaza ve markaya sadık müşterilere dönüşebilmesi için çalışır. Özellikle lüks perakende sektöründe satış danışmanlarının müşteri portföyü geliştirmesi beklenir. Bu müşteri portföyü satış danışmanının satış performansının sürdürülebilir olmasını sağladığı gibi, mağazanın düzenli bir trafiği olmasına da katkıda bulunur.
E-Ticaret Yöneticisi:
Markaların online mağazaları da aynı fiziksel mağazalar gibi bir ekibe sahip. Online satışta müşteri yönetimi farklı olsa da, e-ticaretin de bir yöneticisi ve satış ekibi var. E-ticaret yöneticileri satış kanallarındaki ürün fiyatlandırma ve kampanya takiplerini yaparlar. E-ticaret sitesinin müşteri kazanması, siteye gelen ziyaretçilerin satın alma davranışları, mağazanın hedef kitlesine uygun iletişim ve pazarlama stratejilerinin geliştirilmesi e-ticaret yöneticisinin sorumluluğundadır. E-ticaret yöneticileri bazı durumlarda sitenin ürün kataloglarının çekimlerine de katılır. Ürün yönetimi ve styling uzmanlarıyla işbirliği yaparlar. Sitenin satış performansının artırılması için rakip analizi yapar ve dünyadan e-ticaret trendlerini takip ederler.
Görsel Düzenleme Sorumlusu:
Ürünlerin mağaza giriş tarihine ve koleksiyonda çizilen temalara uygun vitrin ya da mağaza içi görsel düzenlemesini yapar. Amacı hem mağazaya giren kişi sayısını arttırmak, hem de mağazaya giren potansiyel müşterilerin daha fazla zaman geçirmesini ve satın almasını sağlamaktır. Bu amaçla rutin mağaza düzenlemeleri yapar ve mağaza ekibi tarafından uygulanmasını sağlar. Mağaza içinde müşterilerin davranışlarını takip ve analiz eder, buna göre mağaza düzenlemesinde iyileştirmeler yapar. Görsel düzenleme sorumluları bazen sadece bu görevle ilgilenir, bazen de hem satış hem düzenleme yaparlar, Bu görevde olan kişiler hem markanın estetiğini çok iyi tanımalı hem de moda akımlarını takip etmeli, güncel kalmalıdır. Aynı zamanda styling bilgisi ve el becerisi önemlidir.[su_spacer]
[su_spacer]
Vitrin Tasarımcısı:
Sezonun temasına ya da yapılacak kampanyalara uygun vitrin hikayelerini tasarım ekibiyle birlikte belirler; hikayeye uygun dekorun tasarımını yapar; dekor üretim sürecini yönlendirir. Görsel düzenleme sorumlularının mağazalardaki vitrin ve mağaza içi düzenlemesini yapabilmesi için onları yönlendirir, eğitir ve destek verir. Vitrin tasarımcıları sezonluk vitrinleri önceden belirleyerek mağazalara bilgi verir.
CRM (Müşteri İlişkileri Yöneticisi):
Bir marka için önemli olan, satış yapılan müşterinin düzenli bir müşteriye dönüşmesi; yani mağazalara geri gelmesidir. CRM yani Müşteri İlişkileri Yönetimi ekibi, müşterinin markayla bağ kurabilmesi için düzenli olarak müşteri veri tabanları oluşturur, müşterileri talep ve zevklerine göre kategorize edebilmek için mümkün olan en detaylı bilgiyi toplar, müşterilere en doğru iletişim yolu ve sesiyle ulaşabilmek için gerekli stratejileri geliştirir. Mağaza ekiplerine destek verir. Pazarlama ekibiyle işbirliği içinde etkinlikler, davetler ve özel kampanyaların organizasyonunda çalışır. Markanın müşteri portföyünün gelişmesi için stratejiler geliştirir. Bu departman bir markanın satışlarının sürdürülebilirliğini sağlamak açısından büyük önem taşır çünkü müşteri sadakatini hedefler.
Müşteri Hizmetleri:
Satın alım sonrası müşteri taleplerini dinler, problemlerin çözümüyle ilgili muhatap kişi/kişilerdir. Satış sonrası sıkıntıların çözümü konusunda mağaza yönetimi, ürün ya da satınalma departmanı ile birlikte çalışır. Müşteri memnuniyetini sağlamak önceliğidir. Bu departmanda çalışanlar bir çağrı merkezi veya internet sitesinden ya da mağaza içinden çalışıyor olabilirler. Birkaç dil bilmeleri farklı müşterilere destek olabilmeleri açısından önemlidir.
Satınalma (Buying):
Mağazada satılacak koleksiyonların seçimini yapar. Genelde bir sene önden ilerler, planlama departmanı, mağaza müdürleri/perakende müdürleri ile birlikte çalışır. Önceki yılın satış performanslarını, bulunduğu yıl için verilen bütçe ile harmanlar. En doğru ürün paketini oluşturur. Bu ürün paketini oluştururken satın alma bütçesinin önce ana kategorilere (kadın, erkek, çocuk gibi) sonra da alt ürün kategorilerine (ceket, pantolon, elbise, dış giyim gibi) dağılımını yapar. Satınalma sorumlusu bu ürün dağılımını titizlikle her sezon yapar ve sezondan sezona satış performanslarını takip eder, öngörülerini bu analizlere göre yapar.Trendleri takip eder, pazar araştırması ve rakip analizi yapar. Mağaza müşterilerinin satın alma davranışlarını düzenli olarak inceler. Mağazalardan geri bildirim alır. Bu departmanda çalışanlar için mağazadaki koleksiyonların satış yüzdesi önemlidir. Sell-through dediğimiz bu satış performans yüzdesi, sezonda mağazaya giriş yapan ürün sayısının yüzde kaçının sezon içinde (indirime girmeden) satıldığını gösterir. İndirim öncesi satış yüzdesi ne kadar yüksekse, satın alma aşaması o kadar verimli olmuştur denebilir. Bu yüzdeyi etkileyen birçok faktör vardır. Ürünlerin mağazaya geliş tarihi, müşterilerin satın alma trendleri, ekonomik etkenler, marka/ürünün hedef kitleye uygunluğu gibi. Satınalma ve merchandising ile ilgileniyorsanız bu yazımızı da okuyun.[su_spacer]https://youtu.be/RPfESAi_CL8[su_spacer]
Planlama Sorumlusu:
Satınalma aşamasından itibaren bütçe planlaması yapar, alımı yapılacak ürünlerin bütçe dağılımını satınalma departmanı ile belirler, geçmiş satış rakamlarını düzenli olarak takip eder. Amacı satın alma için yeterli bütçe ayırırken aynı zamanda bütçe dışına çıkmayı engellemek ve karlılığı korumaktır.[su_spacer]
Operasyon Sorumlusu:
Mağazalardaki ürün, demirbaş stoğu, envanter yönetimi, mağaza açılışları, renovasyonları, kapanışları; personel operasyonları (üniforma vb) ile ilgili tüm idari işlerden sorumludur. Mağaza yöneticisi, bölge yöneticisi ve/veya perakende müdürü ile işbirliği içinde çalışır.
Lojistik Sorumlusu:
Satınalma departmanı tarafından alımı gerçekleşen ürünlerin istenen tarihlerde mağazalarda olabilmesi için üretici, tedarikçi, gümrük ve depo arasında koordinasyonu sağlar. Bu pozisyon ürünlerin doğru zamanda, hasarsız şekilde müşteriye ulaşabilmesi için kilit bir pozisyondur. Mağaza ağının koleksiyon lansmanlarını doğru zamanda yapabilmesi, stok açığı olmaması, en çok satılan ürünlerin mağazalarda yer alması gibi konular satış rakamlarını direkt etkilediğinden, bu pozisyonda çalışan kişinin verimliliği çok önemlidir.[su_spacer]
5 Yıl Önce Varolmayan 7 Moda Mesleği
[su_spacer]Moda sektörüne girmek hiçbir zaman kolay bir iş olmadı. Sektöre ilk adımı atmak zor olsa da, son yıllarda yepyeni alanlar çıktı. Çok hayal edilen bazı pozisyonlarda iş bulmak gitgide zorlaşırken, yeni alanlar da açılmadı değil.Bu işleri henüz duymamış olabilirsiniz. Ya da belki bulunduğunuz yerde henüz bu pozisyonlara rastlanmıyor. Her iki durumda da bazı yeni alanlara göz atmakta fayda var.İşte size son yıllarda öne çıkmaya başlayan bazı moda mesleklerinden bir seçki.
Influencer Marketing Manager
Markalar pazarlama ve reklam stratejilerinde yazılı yayınların yanında dijital yayınlara ve influencerlara yer vermeye başladıkça bu alanda uzmanlaşan kişilere ihtiyaç da artmaya başladı. Influencerların ilk ortaya çıktığı yıllarda "influencer marketing" iletişim veya pazarlama bölümü tarafından yönetiliyordu. O dönemlerde ne bu mesleği bilen ne de böyle bir tecrübeye sahip olan kişiler vardı. Zaman içinde markalar influencer işbirliklerinin farklı bir tecrübe ve strateji gerektirdiğini görmeye başladılar ve bu alanda çalışmaya başlayan kişiler ortaya çıktı. Influencer Marketing alanında çalışmaya başlayanların genelde sosyal medyada aktif yer alan hatta bloggerlık geçmişinden gelen kişiler olduğunu söylersek yanlış olmaz. Bu kişiler sosyal medyanın gelişimini birinci elden deneyimledikleri için bu mesleğe de ilk adım atanlardan, hatta bu mesleği yaratanlardan oldular.[su_spacer][su_spacer]Influencer marketing uzmanı ne yapar?Bu pozisyonda çalışan kişiler bir markanın influencer pazarlama stratejisini belirleyebilir. Influencer/ürün ve marka eşleşmesine karar verip influencerlarla iletişim, kontratların yapılması, işbirliğinin takibi ve ölçülmesi gibi alanlarda da çalışabilirler. Bu kişilerin sosyal medyada aktif olan, yenilikleri ve genç yetenekleri takip eden, markayı ve sektörü çok iyi tanıyan kişiler olması gerektiğini söylememize gerek yok.[su_spacer]
Online Personal Stylist
Eskiden stylistleri müşterileri ile birebir çalışan ve onların stilini belirleyen kişiler olarak bilirdik. Bu tanım son yıllarda tamamen değişti. Bilinen anlamda styling yapan kişiler hala varlar elbette fakat online satışın çapının büyümesi ve Stitch Fix gibi girişimlerin ortaya çıkması ile stylistler müşterileri ile dijital ortamda da iletişim kurabilmeye başladılar. Stitch Fix'in 3900 stilist ile çalıştığını söylersek yaratılan istihdamın boyutunu anlayabiliriz. Bu stilistler algoritmalar aracılığıyla müşterilerle eşleşiyor ve stil anketinin cevaplarına göre onlara özel kutular hazırlamaya başlıyorlar.Geleneksel perakende markaları da online dünyadaki gelişimleri için stylistlerle çalışmaya başladı. Daha önce mağazacılıkta ilerleyen markalar, online rakipleriyle daha iyi yarışabilmek için websitelerine özen göstermeye ve dijital varlıklarını güçlendirmeye başladılar. Büyük çok katlı departman mağazaları da hem fiziksel mağazalarında hem de websitelerinde stylistlerden faydalanıyor ve müşterilerine özel hizmet sunuyor.[su_spacer]
Community Manager
E-ticaret günümüzde markaların uzak duramayacağı bir alan oldu. E-ticaretin gelişmesiyle birlikte markalar eski tanımıyla "müşteri hizmetleri müdürü" bugünkü tanımıyla da "community manager" dediğimiz kişilere ihtiyaç duymaya başladı.Büyük çaplı ekipler markalara telefon, email, websitesi ya da sosyal medya üzerinden gelen müşteri mesajlarına doğru cevap verebilmek ve müşteri memnuniyetini sağlamak amacıyla çalışıyor. Müşteri memnuniyeti bir markanın aynı zamanda reputasyonuyla da ilişkili, bu nedenle bu ekipler gitgide önem kazanıyor. Bu işin en büyük avantajlarından birisi bazı durumlarda evden çalışmayı da mümkün kılması.[su_spacer]Ayr markası, özellikle instagram mesajlarına cevap veren bir ekibe sahip. Şirketin CEO'su ve ortak kurucusu Maggie Winter "Bu rol pazarlamayla müşteri hizmetleri arasında hibrid bir rol" diyor.Farklı alanlarda çalışan şirketlerin farklı ihtiyaçları da olabiliyor. Mesela The RealReal ve Depop gibi markalar satış yapan müşterilerinin memnuniyeti ile ilgilenen ekiplere sahip. Bu ekipler satış yapanların ihtiyaçlarını karşılıyor. Depop ekibi, satış yapanların daha kısa sürede, doğru araçlarla ve doğru fiyatta satış yapması için destek veriyor.[su_spacer]
Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk Uzmanı
Beş yıl önce çok az sayıda marka sürdürülebilirliğe bir ekip kuracak kadar çok yatırım yapmaya başlamıştı. Fakat modanın sürdürülebilirlik sorunu ortaya çıkmaya başladıkça ve ciddileştikçe markalar da bu konuda yatırım yapmaya başladılar.Büyük çapta çalışan markalar bir kişilik ya da çok kişilik bir ekip kurarak tüm değer zincirlerini gözden geçirip, üretim modellerini yakından kontrol etmeye başlıyorlar. Bu ekip aracılığıyla sürdürülebilirlik hedeflerini koyup, takip ediyorlar.Daha küçük çapta çalışan markalar ise şirket içi sürdürülebilirlik insiyatifleri ile başlıyorlar. Eğer markanın büyük bir sürdürülebilirlik ekibi kuracak bütçesi yoksa, sosyal sorumluluk projelerini sürdürülebilirlikle birleştirmek de bir tercih olabiliyor. Bazı markalar proje bazlı işe alım da yapabiliyorlar.[su_spacer]
Moda Uzmanı (Ya Da İkinci El Uzmanı)
Moda uzmanı sözü biraz komik kaçabilir. Sahte bir lakapmış gibi gelebilir kulağa. Moda uzmanları moda sektörüyle ilgili geniş bir kültüre ve bilgiye sahip kişilerdir. Bu kişilerin uzmanlığı genelde modanın belirli bir alanında olur, çanta uzmanı, vintage uzmanı, sneaker uzmanı, değerli taş uzmanı gibi..Bu özellikleri taşıyan uzmanlar özellikle ikinci el satış siteleri için çok değerli çünkü bu şirketler öncelikle satışa konulan ürünlerin orjinal olduğunu garantileyecek kişilere ihtiyaç duyuyor. Ayrıca bu sitelerin doğru satış fiyatını belirleyebilecek uzmanlara ihtiyacı var. Bu uzmanlar sayesinde bir ürünün piyasa değeri belirleniyor ve güncelleniyor. Kolay gibi görünebilecek bu iş, aslında modanın geçmişini, bugününü ve geleceğini iyi anlamayı gerektiriyor. The RealReal'da 100'den fazla moda uzmanı çalışıyor.[su_spacer]
Data Analisti
Moda sektöründe ilk akla gelen kariyer alanı olmayabilir, ama sektörde data analisti arayan şirketlerin sayısı yükselişte. Stitch Fix ve Farfetch gibi şirketler başta olmak üzere e-ticarette yer alan birçok marka kendi data analistleriyle çalışıyor. Bu kişiler envanterden fiyatlamaya birçok alanda çalışabiliyor. Stitch Fix'in yüzden fazla data analistiyle çalıştığını ve bu ekip sayesinde (ve stylistlerin) müşterilerin kombin tercihlerini öngören algoritmaları yarattığını biliyoruz. Bu alanda çalışan start-upların sayısı da hiç az değil. Özellikle özel dikim ürün satan markalar.99 farklı beden satan kadın giyim markası Laws of Motion, kadınlara en doğru bedeni sunmayı amaçlayan markasını ilk kurduğunda işe aldığı ilk 2 kişi data analistiydi. Analistler sayesinde marka yaklaşık 10 bin kadından gelen 1 milyon data üzerinden kadınların beden varyasyonlarını hesapladı.
Her İşin Ustası
Moda şirketleri gitgide her işin altından kalkabilen kişiler arıyor. Aslında bu iş dünyasının geneli için geçerli olabilir. Çok farklı ilgi alanları ve yetenekleri olan kişiler için bu bir avantaja dönüşebilir.Daha esnek ve küçük yapılar, birçok işi bir arada yürütebilen ve farklı alanlarda yeteneklerini geliştirebilen kişilere ihtiyaç duyuyorlar. Birçok marka tek bir ürüne odaklanıyor, ve o ürün çevresinde genel konularla ilgilenebilen ekipler kuruyor.Özellikle girişimci markalar için ekibin küçük ama çok yönlü olması çok önemli. Eskiden tüm rolleri bölüşen ve sınırlarına sadık kalan moda sektörü artık alanını genişleten kişileri arıyor.Bu yazı bir çeviridir. Orijinali için buraya tıklayın.
Fashion Stylist Ne Yapar?
[vc_row][vc_column][thb_gap height="20"][vc_column_text]Moda dünyasında iki tip fashion stylistten bahsedebiliriz. Fotoğraf stylisti ve moda/gardırop stylisti.Fotoğraf stylistleri bir ekiple çalışır. Bu ekipte fotoğrafçı, tasarımcı, ışıkçı ve set tasarımcıları da olur. Stylistler bu ekiple birlikte çekim mekanından çekimde kullanılacak mankenlere, aksesuar ve giysilere kadar hikaye ile ilgili tüm detayları hazırlarlar.Moda veya gardırop stylistleri ise ünlü kişiler, özel müşteriler, moda tasarımcıları veya yaşam tarzını ve stilini değiştirmek isteyen herkesle çalışabilirler.İki stylist de yaptıkları iş gereği çalıştıkları marka, kişi, fotoğrafçı veya tasarımcının vizyonunu, moda algısını hayata geçirmek için çalışırlar. Fotoğraf stilistinin işleri dergilerde, kataloglarda ya da reklamlarda karşımıza çıkar. Gardırop stylistlerinin işleri ise stylistin kariyerinde geldiği noktayla da bağlantılı olarak kırmızı halıdan bir CEO'nun fotoğrafına, bir sporcunun gardırobundan bir dizinin karakterlerine kadar karşımıza çıkabilir.Dergiler, gazeteler, perakende markaları, reklam ajansları hatta müzik prodüksiyon şirketleri moda stilistleri ile çalışabilirler. Çoğu zaman stilistler bağımsız çalışmayı tercih ederler.
Stylistin Bir Günü Nasıl Geçiyor?
Stylistlerin bir günü alışveriş, çekim hazırlığı veya çekimle geçebilir. Stylist asistanları genelde showroomları, veya marka/mağazaların ilgili bölümlerini arayarak çekim için gereken ürünleri toparlarlar. Bunun ardından hem ürünleri hem de sette kullanılacak diğer malzemeyi kiralar, ödünç alır bazen de satın alırlar ve çekim mekanına ulaştırırlar. Çekimden önce makyöz ve kuaför ile birlikte çekimin genel görüntüsü üzerine çalışmak da stylistin işidir.Genellikle deneyimli bir stylistin asistanı olarak çalışmak sektöre girmenin en iyi yoludur. Bu şekilde hem mesleğin detaylarını öğrenme şansı elde edersiniz, hem de "40'lı yıllar gece elbisesi bul" dendiğinde nereye gideceğinizi öğrenmiş olursunuz.Stylistler zor bir iş yaparlar. Fiziksel zorlukları bir yana bırakırsak (uzun çalışma saatleri ve taşınması gereken onlarca yüzlerce ürün), duygusal olarak müşterilerinin ya da markaların isteklerini yönetmek ve onların isteklerini göz önünde bulundururken çekimin yaratıcı ruhunu korumak durumundadırlar. Özellikle stylistler kendi yapmak istedikleri ile onlardan beklenen sonuç arasında doğru dengeyi kurmak zorundadırlar.
Stylist Olmak İstiyorum Diyorsanız
Eğitim: Moda tasarımı, moda yönetimi, görsel sanatlar, fotoğrafçılık, görsel düzenleme gibi alanlar bu konuda yararlı olsa da, stylist olmak için en çok ihtiyacınız olan şey doğal yetenek de olabilir.Tecrübe: Moda dergilerinde ya da stylistlerle çalışma deneyimi ayrıca mağaza tecrübesi bu konuda yararlı olacaktır. Genellikle stylistler dergi tecrübesinden yetişirler. Günümüzde bağımsız projeler yapan ajans veya styling ofislerinde de çalışma imkanları bulunabiliyor. Ayrıca markalar özellikle online mağazaları için stylist arayışındalar.Kişisel özellikler: Bir stylist stil konusunda özgün bir zevke sahip olmak dışında trendleri öngörebilen biri olmak zorundadır. Stylistler ayrıca moda tarihine hakim ve modanın geçmişten bugüne gelişimini takip etmiş kişiler olurlar. Fotoğraf çekiminde gerekli olan basit teknik bilgiye sahip olmak, ışık kullanımını ve makyaj tekniklerini bilmek bu işte yardımcı olacaktır. Stylist olmak isteyenler yaratıcı, meraklı ve çalışkan olmalıdır, ayrıca kolay şevki kırılan ve kendini motive edemeyen kişilerin bu sektörde barınamadığını söylersek yalan olmaz. Kişinin kendini tanıma ve tanıtma becerisi de bu alanda çok önemli bir yer tutuyor. En iyi stylistler ekip çalışmasını bilen, sektördeki en iyi ekibi kısa sürede ve doğru bütçe ile kurabilen kişilerdir.Business Of Fashion tarafından moda dünyasına yön veren 500 kişiden biri seçilen Katie Grand dünyanın en ünlü stylistlerinden. Uzun zamandır Marc Jacobs'un tüm koleksiyonlarına danışmanlık veren Katie Grand, aynı zamanda Louis Vuitton ve Balmain için de kampanya çekimleri yaptı. Katie Grand ayrıca Love dergisinin kurucusu ve editörü.[/vc_column_text][vc_column_text]
Micaela Erlanger Hollywood'un en güçlü ünlü stylistlerinden sayılıyor. Çalışmaya başladığı kişileri kısa sürede kırmızı halı yıldızlarına dönüştüren Erlanger, müşterilerinin karakterleriyle ahenk içinde ama yenilikçi ve şaşırtıcı kombin ve markalarla onları öne çıkarıyor.
Müşterilerim bana kişisel tercihlerini anlayacağımı bildikleri için güveniyorlar. Bu aslında ortak bir çalışma ve ben onlarla, özellikle yeni başladığımızda, sürekli konuşuyorum. Kendi fikirlerini ortaya çıkarıyor ve onları yorumluyorum.
Günümüzde stylistlerin rolü yadsınamaz. Özellikle kırmızı halıda ünlülerin kendilerini doğru ifade etmelerini ve stilleri ile öne çıkmalarını sağlayan kişisel stil danışmanları, tüm dünyada trendlere etki edebiliyorlar. Ayrıca moda markalarının birlikte çalıştıkları stylistler, bir koleksiyonu tasarımcısından daha da iyi anlatma becerisine sahip oluyorlar.
Zorluklar
Bu meslekte uzun çalışma saatleri, limitli bütçeler ve belirsizlikle savaşmak durumunda kalabilirsiniz. Ayrıca kendi zevkinizle sizden beklenen sonuç arasında devamlı çelişkide kalmanız mümkündür. Bu durumda kendinizi ve ekibi yönetmeyi bilmelisiniz. Ayrıca bu işte başarınız çalıştığınız ekibe bağlıdır, bu nedenle ilişkilerinizi çok kuvvetli tutmayı ve farklı yaratıcı beyinlerle çalışmayı başarmalısınız. Bu kariyerin kapılarını aralamak çok zordur, bir kere araladıysanız içeride uzun süre kalmak daha da zordur. Fakat başarılı olursanız sizi çok keyifli ve eğlenceli bir dünya bekliyor.
Yeni Bir Kariyer Olanağı: Internet Stylisti
Gitgide daha çok marka internet mağazaları için stylist arıyor. Peki bu iş için ne özellikler gerekiyor?
- Şirket içi stüdyoyu yönetmek (fotoğrafçı ve kreatif ekip)
- Sitenin genel görsel dilini oluşturmak ve tüm çekimleri bu dille uyumlu olacak şekilde yönetmek
- Markanın dönemsel hedeflerini, pazarlama ve merchandising stratejilerini anlamak ve onlara yönelik proje geliştirmek
- Mağazalar ile online mağaza arasında tutarlı bir stil oluşturmak
- E- ticaret kanalları için ürün görsellerini ve ürün tanımlarını hazırlamak
Sizin hayalinizdeki styling kariyeri nasıl?[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
Trend Analistleri Ne Yapar?
[vc_row][vc_column][thb_gap height="20"][vc_column_text]Raflarda ya da e-ticaret sitelerinde yerlerini almadan önce moda ürünleri uzun bir yol katederler. Bu yolda tasarım, planlama, satın alma, üretim süreçleri ve trend analistlerinin araştırma ve tahminlerini yaptıkları çalışma süresi vardır."Trend analisti" ya da "moda eğilimi araştırmacısı", renk, tasarım, form, kumaş, baskı veya styling üzerine araştırmalar yapar. Moda dünyasında ve toplumda olan gelişmeleri takip edip onları iş dünyasındaki ekonomik gelişmeler çerçevesinde yorumlar ve gelecek sezonlarda beklenen trendleri belirler.Trend analisti tüketici davranışlarını ve ekonomik eğilimleri yaratıcı akımlarla birleştirir ve bulguları içerisinden trend olabilecekleri ayırır. Bu aşamada en önemli nokta büyük kitleleri harekete geçirebilecek, satın alma eğilimlerini olumlu etkileyecek trendleri belirlemektir. Trend analisti daha sonra tahminlerini görsel bir sunuma dönüştürerek satın alma, ürün geliştirme ve üretim departmanlarına sunum yapar. "Mood board" ya da "trend board" denen çalışma da işte bu noktada kullanılır.Her türlü endüstriden, toplumsal yönelimlerden, ekonomiden, tekstil fuarlarından, moda şovlarından,yeni koleksiyonlardan ve sokak stilinden veriler toplar. Trend analistliği moda sektörünün her alanına dokunan nadir görevlerden biridir. Bu pozisyonda çalışanlar, tasarımdan,üretime, satıştan pazarlamaya ve mağaza düzenlemesine, her alanda verilen kararları etkilerler.
Trend analistleri için kariyer imkanları nelerdir?
Trend analisti, trend ajanslarında çalışabileceği gibi kumaş üreticisi firmalarda, tekstil üretimi ya da tasarım firmalarının bünyelerinde de yer alabilir. Genel olarak trend analistleri iplik ve kumaş, renk, tüketici davranışları,ya da genel eğilim araştırmacısı olarak çalışırlar ve üretimden tasarıma tüm departmanları geniş bir yelpazede bilgilendirirler. İplik ve kumaş araştırmacıları kumaş üreticisi firmalarda çalışır ve kumaş trendlerini belirlerler. Renk araştırmacıları genelde renk tasarımı üzerine çalışan firmalarda yer alır. Tüketici davranışlarını izleyen trend analistleri nüfus hareketlerini, yaş gruplarındaki değişiklikleri,sosyolojik, ekonomik,coğrafi ve teknolojik gelişimleri izler. Film, müzik ve eğlence endüstrilerinin moda eğilimlerine etkisini araştırır.
Trend analistleri hangi bölümlerden mezun olur ?
Bir trend analistinin mezun olabileceği bölüm skalası oldukça geniş; reklamcılık, görsel sanatlar, moda tasarımı, pazarlama veya sosyal bilimler bunlardan bazıları.Bu bölümlerden herhangi birinde okumuş olmanın dışında bir trend analisti genellikle perakende, üretim, geliştirme, tasarım veya pazarlama alanlarında giriş düzeyindeki pozisyonlarda işe başlar. Sektörün pek çok farklı yönünü görüp tecrübe etmeleri başarılı olmalarında önemli bir faktördür. Satışın en önemli yapı taşı olan müşteriyi tanımak ve alışkanlıklarını iyi analiz etmek, sektördeki farklı pozisyonlarda deneyim kazanmış trend analistleri için çok daha kolaydır.Başarılı trend analistlerinin etkili görsel, yazılı ve sözel becerileri vardır. Genelde çok rahat sosyalleşebilen yaratıcı ve meraklı insanlardır. Günlük hayatlarında gözlemlediklerini analiz etme, filtreleme ve gruplandırarak organize etme konusunda oldukça yeteneklidirler.
Trend Analistleri tahminlerini yapabilmek için hangi kaynakları kullanırlar ?
Kullanılan kaynaklar uzmanlaşılan sektörün özelliklerine göre değişir. Gelecek sezonun trendlerini belirlemede oldukça etkili rol oynayan Dior, Chanel, Celine, Gucci, Armani ve Prada gibi dev moda evlerinin couture koleksiyonları, hali hazırda sektörü yöneten dev isimler haricinde adı yeni duyulmaya başlayan hırslı ve yenilikçi tasarımcılar da daima trend analistlerinin radarındadırlar. Networking bir analist için olmazsa olmazdır. Tasarımcılardan, satın almacılardan ve üreticilerden aldıkları yeni bilgiler trend analistlerinin neyin satıp neyin satmadığı konusunda devamlı güncel kalmalarını sağlar.Dünya çapında ünlü olan ve toplumu etkileyen ünlüleri, ses getiren hareketlerini ve yaşantılarını takip ederler. Web siteleri, bloglar, haber siteleri, online kataloglar ve sosyal medyanın her mecrası trend analistlerinin devamlı ellerinin altında olan değerli bilgi kaynaklarıdır. Konserler, festivaller ve sergiler gibi sanat olaylarını takip ederler. Örneğin dünya çapında dolaşan bir fotoğraf sergisi bir sonraki sezonun trendlerinde belirleyici bir unsur olabilir. Sokak modası da, trendleri belirlemek konusunda en az her sezon podyumlarda sergilenen defileler kadar önemlidir. Tüm bu kaynakların dışında analistler; belirli bir ücret karşılığı tüketicinin sosyal ve demografik özellikleri hakkında detaylı sayısal bilgi toplayıp sunan pazar araştırma firmalarının hizmetlerinden de yararlanırlar. Trend analistleri devamlı gezerek, okuyarak, yeni insanlarla tanışarak, dinleyerek ve en önemlisi de gözlemleyerek tüketicilerin ve endüstrinin nabzını tutarlar. Günün sonunda tüm bu veriler deneyimli bir analistin süzgecinden geçerek satınalma departmanında hata riskini azaltır ve müşteri memnuniyetini artırmak için fırsat yaratır. Bu durum da satışlarda pozitif etkisini gösterir. Trend analisti sanat, moda, tasarım ve müşteri davranışları arasında bağlantı kurar ve trendlerin doğma büyüme ve yok olma süreçlerinin günlük hayatlarımızla nasıl iç içe geçtiğini analiz eder.
Trend tahmini hizmeti veren şirketler hangileri?
Dünyada başarılı birkaç trend tahmin şirketleri bulunmakta. Şirketlerin bazıları gençler veya erkekler gibi belirli bir hedef kitlesine yoğunlaşırken, diğerleri renk veya kumaş gibi farklı değişkenler üzerine araştırma yapar. Bu şirketlere örnek olarak Türkiye’de de faliyet gösteren WGSN (World Global Style Network) ve Lidewij Edelkoort tarafından kurulan Trend Union verilebilir.WGSN - 1998 yılında Londra’da kurulan şirket, moda, tasarım ve stil endüstrilerine araştırma, trend analizi ve yeni haberleri sunma konusunda dünya çapında hizmet veren en başarılı isimlerden biri. İçlerinde deneyimli yazarlar, fotoğrafçılar, araştırmacılar, analistler ve trend analistleri bulunan 100 kişilik ekip devamlı dünyayı gezerek müşterilerine sunulacak datayı toplamak ve filtrelemekle görevli. Trend analistleri bulundukları üniversitelerden veya başka yerlerden her bölgeye özel olarak topladıkları bilgiyi WGSN’e iletiyor. Şirket sadece en son moda trendlerinin değil, aynı zamanda ilgi çeken konsept storların, yeni tasarımcıların ve yaratıcı markaların da izini sürüyor.Trend Union - Moda ve tekstil endüstrileri için trendleri öngörme, danışmanlık ve trend kitapları hazırlama gibi alanlarda uzmanlaşan şirket bünyesinde yetenekli danışmanlar, yaratıcı grafik sanatçılar ve tasarımcılar çalışıyor. Sitenin de kurucusu olan Edelkoort, zamanla bir koleksiyon haline gelen ve senede iki defa yayınlanan trend tahmin kitaplarının büyük bölümünü kendi tasarlıyor. Kitaplar; gelecek sezonun renk, malzeme, şekil ve yaşam tarzını öngörüyor. Moda, tekstil sektörlerindeki büyük trendleri 2 sene öncesinden öngörebilen kitaplar Trend Union müşterilerine sunuluyor.
Trend analistlerinin sektörde karşılaştıkları zorluklar nelerdir ?
Trend analisti olarak kariyer yapmak yeni bir durum olduğundan, bu alanda çalışmak isteyen insanlar için zaten sınırlı sayıdaki trend tahmin firmasında iş bulmak zor olabilir ama elbette ki fırsatlar gün geçtikçe artıyor. Trend tahmini yapmak zeka, yetenek ve bazen de altıncı his gerektiriyor. Analistler müşteri davranışını değiştirebilecek her türlü iç ve dış etkiden haberdar olmalılar. Tüm bu etkenleri gözlemlemek, analiz etmek ve öncelik sırasına göre gruplamak herkesin sahip olmadığı nadir bir yetenek. Gelecek trendleri doğru tahmin eden trend analistleri kariyerlerinde hızla yükselirken, yeterli donanıma sahip olmayan ve iyi araştırma yapamayanlar bir zaman sonra müşteri tarafından tercih edilmemeye ve sektörde kaybolmaya mahkum oluyor. Satış beklentilerini sizin tahminleriniz üzerinden oluşturmuş büyük şirketler için sezonluk veya yıllık trendleri doğru belirlemek büyük bir sorumluluk, bir o kadar da keyifli.Ne dersiniz trend analistliği sizin aradığınız meslek olabilir mi?[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
Moda Meslekleri: Satın Alma Ve Merchandising
[vc_row][vc_column][thb_gap height="20"][vc_column_text]
Merchandising Nedir?
Moda dünyasında perakende mağazalarının başarısı müşteri tarafından talep gören son moda ürünleri stoklarında bulundurmalarına bağlıdır. Bahsi geçen ürünlerin seçilmesi, satın alınması, gerekirse üretilmesi, mağazalara gelmesi ve müşteri ile buluşup satışının yapılması aslında biz ürünleri raflarda görmeye başlamadan çok çok daha uzun zaman önce startı verilmiş kapsamlı bir çalışmaya dayanır. Bu çalışmada kilit rol oynayan isimlerse etrafımızda moda ve kurumsal hayat ile ilgili konular konuşulurken adını sıkça duyduğumuz buyer (satın almacı) ve merchandiser ikilisidir.Bu iki meslek bazı şirketler tarafından tek bir bünyede birleştirilip işe alım süreçleri bu şekilde ilerlese de aslında her ikisinin de bu süreçte üstlendikleri görevler birbirinden farklıdır. Şirketlerin ve etrafımızdaki sohbetlerin yarattığı kafa karışıklığını gidermek adına; satınalmacıların ve merchandiserların aslında birlikte çalışarak mağazaları müşterilerin talep ettiği aksesuar ve kıyafetlerle doldurup satış oranlarını arttırmayı amaçladığını kesin olarak söyleyebiliriz. Peki ama nasıl ?
Satınalmacı/ Buyer Kimdir? Ne yapar?
Türkçeye mağazacılık, satın alma veya ticari satış olarak farklı anlamlarla çevirilebilecek « merchandising » bir perakendecinin ürünlerinin alımında ve satımında yapılan aktivitelerin tümü olarak özetlenebilir. Bu süreçte en önemli aktiviteler; müşterinin taleplerini önceden sezerek bu doğrultuda ürünleri tespit edip satın almak ardından markaya kar getirecek şekilde bu ürünleri satmaktır.Satınalmacı, mağazaya konulacak her ürünü seçmekten ve kendisine verilen kısıtlı bütçe ile bu ürünleri satın almaktan sorumludur. Genellikle seyahat ederek ve bolca araştırma yaparak sezon temasına ve müşterinin beklentilerine en çok uyacak koleksiyonu belirler. Ürünlere karar verdikten sonra eğer görev tanımındaysa en uygun tedarikçiyi bulmak, fiyat, lojistik ve indirimler üzerinde pazarlık yapmak gerekir. Bir satınalmacının temel görevi; markanın hedef kitlesi ile uyuşacak trendleri belirlemek, bu trendleri yansıtacak en uygun fiyatlı ürünleri tedarik etmek ve bu ürünleri firma için kar eden bir iş planına dönüştürmektir. Mağazalarda gördüğümüz ürünlerin tamamı satınalmacılar tarafından tasarımcılardan, üreticilerden veya toptancılardan alınır. Bunu yapmak için satınalmacı; fuarlar gezmek, defilelere katılmak, müşterileri ile iletişimde olmak ve marka veya tedarikçilerle toplantılar yapmak zorundadır. Tüm bunların yanı sıra eğer gerekirse pazarlama departmanı ile birlikte her ay pazarlama planını ve reklam takvimini belirler. Görsel pazarlama ekibi ile birlikte çalışarak mağaza içi düzenlemelere satışı arttırmak amaçlı yardımcı olur.
Merchandiser Kimdir? Ne yapar?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi buyer ve merchandiser iş tanımı olarak devamlı karıştırılan iki meslek. Bunun nedeni ise bir mağazaya kar getirmek amaçlı yürütülen ürün seçip satın alma ve bu ürünü doğru şekilde yönetme süreçlerinde kol kola çalışmalarının gerekmesi. Hatta bu doğrultuda yaptıkları şeyler o kadar iç içe geçiyor ki bazı mağazalar tüm bu süreci yönetmesi için tek bir kişiyi işe alıp adına hem satınalmacı hem merchandiser diyor.Her ne kadar yakın çalışsalar da iki meslek arasında oldukça belirgin farklar bulunmakta. Satınalmacının bir önceki sezonun verilerine ve moda algısına güvenerek doğru kararları vermesinin en önemli yardımcısı merchandiserdır. Merchandiser bir perakendecinin veya daha küçük ölçekte satış yapan bir mağazanın sezonluk ve yıllık satış raporlarını tutup, sayfalarca rakamı ve excel dosyasını yorumlayarak çıkarttığı sonuçları satınalmacıya sunar. Yaptığı analizler, satınalmacının müşterilerin neye ilgi gösterip göstermediğini somut kanıtlarla anlamasına ve ürün gamını ve adedini buna göre belirlemesine olanak sağlar. Tüm bu verileri satın alma ekibine aktaran merchandiser aynı zamanda ürünler mağazalara yerleştikten sonra stok kontrolü yaparak eksikleri tespit eder ve mağazalar arası ürün transferlerini yönetir. Örneğin Nişantaşı Zara’da yüksek talepten dolayı hızla tükenen bomber ceketi daha az satan Suadiye mağazasından transfer eden kişi merchandiserdır. Mağaza ziyaretleri yaparak ürün gamının yeterli ve satışı destekleyecek şekilde olmasını sağlar. Aynı şekilde bir mağazada hangi ürünün daha çok sattığını, hangi sezondaha iyi çıkış yaptığını veya satmayan ürüne istatistiklere bakarak ne kadar indirim uygulanabileceğini de belirleyen kişidir. Satınalmacı ürünler mağazalara girdiğinde çoktan diğer sezonlarla ilgili çalışmaya başlamış olur, merchandiser ise ürünler stoklarda tükenene kadar titizlikle liste tutmalı, excel dosyası hazırlamalı, rakamları okumalıdır ve geri bildirimde bulunmalıdır.
Buyer ve merchandiser olmak için ne gerekir?
Belirlenen koleksiyon için alınan her ürünün marka kimliğine ve kültürüne uygun olması gerekir. Satınalmayı yapan kişi sezonluk olarak seçilen koleksiyonlarda hangi ürün gamının ne kadar adetle kimden nasıl alınacağına, ne zaman tekrar sipariş edileceğine karar verir. Bu satınalmanın ne kadar kar getireceğini öngörebilmesi için istatistiksel verileri iyi incelemesi ve analiz etmesi gerekir. Bunun için, önceki senelerin satış rakamlarına hakim olmak, müşterinin nabzını çok iyi tutmak ve iyi bir moda algısına sahip olmak olmazsa olmazdır. Üreticinin veya tasarımcının teslim süresini göz önünde bulundurmak zorunda olan satınalmacı, koleksiyonun büyüklüğüne ve ürünlerin özelliklerine göre siparişini 3 ila 6 ay önceden verir. Lüks segmentte bu süre 6 aydan 1 seneye kadar uzayabilir. Bu ayarlamaları doğru yapmak için oldukça güçlü bir planlama ve bütçe hazırlama yeteneğiniz olması gerekir. Bu noktada bazen satınalmacıya hazırladığı raporlarla ve daha önceki satış rakamlarıyla merchandiser destek olur. İki iş tanımı kıyaslandığında merchandiser satınalmacıya göre analitik yeteneklerini daha yoğun kullanmak durumundadır. Ancak her iki durumda da sosyal becerileri yüksek, gözlem ve analiz yeteneği olan ve uzun çalışma saatleriyle gelen stresli bir ortamda çalışabilecek sabırlı ve enerjik bir insan olmak gerekli.
Buyer ve merchandiserlar hangi bölümlerden mezun olurlar?
Sektöre bakıldığında satınalmacı veya merchandiser kesinlikle şu veya bu bölümden mezun olmalıdır diye bir kural olmadığını söyleyebiliriz. Ancak bu işi yapmak isteyenlerin moda ve trendler kadar rakamlar ve excel dosyalarından da anlamaları gerektiği için pazarlama, işletme, uluslararası ticaret veya moda yönetimi gibi bölümlerden mezun olması avantajdır. Mühendislik bölümleri, özellikle Endüstri veya Tekstil Mühendisliği bölümleri mezunları, şirketler tarafından aranan adaylar olabilir.Kariyerini bu yönde götürmek isteyenler için okul süresince veya mezun olduktan sonra moda sektöründe perakendecilik veya lüks segmentte satış deneyimi kazanmış olmak, müşteri davranışlarını ve pazarın nasıl işlediğini anlamak açısından oldukça yararlı olacaktır. Satınalmacı veya merchandiser olmak için izlenen yol genelde stajyer veya asistan olmaktan geçer. Kariyer basamaklarını tırmanmak için küçük bütçeli ve adetli koleksiyonlardan daha büyük operasyonların yönetimine geçmek ve bu operasyonlarda doğru tahminler yaparak bulunduğunuz şirkete kar getirmek gerekir.
Buyer ve merchandiserlar için kariyer imkanları nelerdir?
Satınalmacı ve merchandiserlar; GAP, Zara gibi perakende zincirlerinde, Boyner, Macy’s, Selfridges gibi çok katlı mağazalarda, şahısların yönettiği daha küçük butiklerde veya Trendyol, Asos gibi online perakendecilerde çalışabilir. Görevi mağazanın büyüklüğüne göre değişiklik gösteren satınalmacı büyük ölçekli operasyonlarda genelde bir satınalma ekibinin içinde, tek bir departmana özel olarak çalışır. Örneğin Macy’s ya da Boyner gibi dev bir mağaza, ekibinde erkek giyim, bayan giyim, ev eşyaları gibi birçok farklı kategorilerde uzmanlaşmış satınalmacılar bulundurur. Daha küçük mağazalarda şirket sahibi tüm kategorilerin satınalmasından sorumlu tek bir insan görevlendirebilir. Aynı durum merchandiser için de geçerlidir. Büyük firmalarda ekip içinde çalışan merchandiserlar daha küçük operasyonları tek elden yürütürler.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
Moda Eğilimi ve Moda Eğilimi Araştırmacıları
Moda eğilimi araştırmacılarını duydunuz mu? Moda eğilimi tanım olarak sezonda bulunan ürünlerin nasıl olması gerektiğidir. Moda eğilimi araştırmacıları çeşitli veriler toplayarak tasarımların nasıl olacağı konusunda moda tasarımcılarını yönlendirir
Moda eğilimi araştırmacılarını duydunuz mu? Ben de onlarla tez araştırmam sırasında karşılaştım. Moda eğilimi tanım olarak sezonda bulunan ürünlerin nasıl olması gerektiğidir, bu sayede moda sektörü nasıl hareket edeceğini belirler çünkü her tasarımcının hitap etmesi gereken tüketici yani satın alma grupları vardır. Moda eğilimi araştırmacıları çeşitli veriler toplayarak tasarımların nasıl olacağı konusunda moda tasarımcılarını yönlendirir. Örneğin bu sene çoğu koleksiyonda leylak, yeşil ve sarı tonları kullanıldı. Uluslararası renk otoritesi Pantone ise Rose Quartz ( Soluk Pembe) ve Serenity (Bebek Mavisi) renklerini yılın renkleri olarak seçti. İşte bu noktada moda eğilimleri araştırmacıları devreye giriyor.Moda tasarımcıları, moda eğilimi araştırmacılarına çok önem verirler. Bu araştırmacılar, tasarımcılar koleksiyonlarını oluşturmaya başlamadan 2 sene öncesinden sezon trendlerini araştırmaya başlarlar. Araştırma yöntemleri ise anketler, firmaların kumaş stokları hakkında bilgi edinme, dünyadaki savaş ve doğal afetler gibi gelişmeleri araştırma, toplumun değişik yaş grupları ile görüşmeler yapma, firmaların mali durumları hakkında rapor derleme gibi yöntemlerdir.
Li EdelkoortBahsettiğim bu araştırmacılar moda eğilimi analizi yapan şirketlerle çalışmakta ya da araştırmalarını bu şirketlere satmaktadırlar. En önemlilerinden sayılan iki tanesi Promostyl ve Worth Global Style Network (WGSN)’dir. Bu iki şirket dışındaki örnekler arasında Sacha Pacha, Peclars ve Trend Union gösterilebilir. Trend Union şirketinin kurucusu Hollandalı Lidewij Edelkoort, “trend forecaster” yani “trend tahmincisi/analisti” olarak bilinen, iş dünyası tarafından çok iyi tanınan bir isim ve daha böyle bir iş dalı ortada yokken bu işe başlamış ve son 36 yıldır özellikle moda sektörüne gelecek trendler konusunda danışmanlık yapıyor. Trend Union, modacılara renk ve hayat tarzı konusunda trend tahmini hizmeti veren,sınırlı sayıda satışa sunduğu dergisinde bu tahminleri somutlaştıran bir şirket. Lidewij Edelkoort’un analizlerinden faydalanan markalardan bazıları Coca-Cola, Nissan, Camper, Siemens, Estée Lauder, Lancôme, L'Oréal, Shiseido ve Gucci
Kaynak: http://www.dezeen.com/2015/03/02/li-edelkoort-manifesto-anti-fashion-obsolete/Lidewij Edelkoort’un bildirisi olan “Anti Fashion Manifest - Anti Moda Manifestosu” büyük yankı uyandırmıştı. Edelkoort manifestoda 10 madde ile moda endüstrisinin kırılma noktasına geldiğini vurguluyor. Eğitimdeki eksiklikler, malzeme, imalat, perakende, basın, moda showlarının yanı sıra pazarlama ve reklam sektörlerindeki sorunlarla yüzleşen Edelkoort’un, “Giysi ekonomisi moda sektörünün cirosunu devralacak, bu yüzden trend tahminleri değişecek, sosyal değişime yol açacak ve tüketici davranışları içinde yaratıcı fikirler ortaya çıkarılacak. Odaklanılan nokta ise tekstil ve terziliğin yeniden canlanmaya başlaması. Zaman giysileri kutlama zamanı” sözleri dikkat çekici.Moda eğilimi araştırmacılarının sezon eğilimlerini belirlerken bir çok araştırma yöntemine değindiğini söylemiştim. Mesela renkler tüketicilerin önemsediği bir detay. Rengin kültürel bir değer olduğuna inanılır. Kumaş detayında ise yeni gelişen kumaş teknolojileri, yeni kullanılan lifler ile tüketicilerin rahatlığı ön planda. Moda eğilimi araştırmacıları bu detayları birleştirerek sezon renklerinin kumaşlara nasıl uyarlanacağını gösteren kişiler.Moda eğilimleri kısa ve uzun süreli moda eğilimi olarak ikiye ayrılır. Sproles, uzun süreli eğilimi “tarihsel devamlılık” olarak açıklar. Yani yeni tarzların geçmişten beslenip üzerinde değişiklikler yapılması. Örneğin Chanel’in klasik silueti.Uzun süreli moda eğilimleri markalar için önemlidir. Çünkü böylece kalıcı tarzlar oluşturmakta ve moda pazarında oluşabilecek riskleri azaltmaktadırlar. Kısa süreli moda eğilimleri araştırması ise sezonda yaşanan ve modayı etkileyen olayları dikkate alarak yapılır. Modayı etkileyen olaylar, popüler kültürü ya da gündemde olan olayları kapsar. Sproles kısa süreli moda eğilimlerinin bazen birkaç sene bazen de 5 ile 10 yıl arasında değiştiğini söylemiştir.Pazarlama liderleri kısa süreli moda eğilimlerini “FAD” kelimesine dayandırır. İngilizce bir kelime olan Fad , “Fast Adaptation Fast Decline – Hızlı Adaptasyon Hızlı Düşüş” ve “heves” anlamlarına gelir. Bu anlık tepki eğilimi ve geçici moda olarak da yorumlanabilir. Geçici modadan bahsettiğim ise moda ürünlerinin taktiksel olarak çabuk tüketimi sağlanması yani kısa vadeli farkındalıktır.Moda eğilimi analizinin nasıl olması gerektiği konusunda birçok çalışma yapılmıştır. Örneğin bunlardan biri Hyun-Seung Cho ve Joohyeon Lee tarafından yapılan “ Güncel Moda Eğilimleri Üzerine Tüketici Duygusunu Temel Alan Makroskobik Bir Model Geliştirimi” çalışmasıdır. Bu çalışmanın temel noktası tüketicinin moda ürünlerine karşı duygusal talebinin bulunması. Çalışma sonucunda tüketicinin duygusal taleplerinin uzun süreli moda eğiliminde önemli olduğu belirtiliyor. Moda firması ya da moda tasarımcısı için bu talep oldukça önemli. Bu talebin önceden tahmin edilmesi ve bu tahmin edilen duruma göre moda ürünlerinin üretilmesi pazar payını genişletmek için ideal bir yol. Bahsettiğim bu çalışmanın eleştirilen noktası ise tüketim odaklı olması, piyasada olan iniş çıkışları, firmaların mali durumlarını, dünyadaki gelişmeleri ya da hammadde ihtiyacının olup olmadığını dikkate almaması.Benim de hemfikir olduğum, S. Butdee, N. Kongprasert ve C. Noomtong tarafından ele alınan “Modern Moda Eğilimi İçin Durum Tabanlı Tahmin” çalışmasında moda sektöründe önde gelen firmaların öngörü konusunda profesyonelleşmesinin önemini vurgulanıyor. Firma, önceden yaşadığı sorunları veri tabanında saklamalı ve aynı ya da benzer sorun ile karşılaşma durumunda veri tabanı sayesinde ne yapılması gerektiğini bilerek davranmalı deniyor. Bir başka konu ise hızlı tasarımın sağlanması konusunda yapılması gereken yenilikler. Ne kadar çok hızlı tasarım yapılırsa o kadar çok müşteri talebi karşılanır ve firmanın kârı maximum düzeyde olur. Çalışmada önerilen yenilik ise bir moda ürününün geçmişteki şekillerine, renklerine, kumaş türlerine bakarak sezon eğiliminde belirlenen renk, şekil, kumaş, desen vs. gibi detaylara uyarlanarak dijital ürün çizilmesi.Sonuç olarak küreselleşme ile tüketicilerin de beklentileri ve beğenileri hızla değişiyor. Moda sektöründe bulunan firmalar ve üreticiler bu beklentileri ve beğenileri karşıladıkları sürece piyasada büyüyebiliyor, bu noktada moda eğilimi araştırmacıları büyük önem taşıyor.DAMLA KAHVECİ Kaynaklar:
- Ertürk, N, (2011), Moda Kavramı, Moda Kuramları ve Güncel Moda Eğilimi Çalışmaları,Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi, ss. 14-16.
- Kim,Eundeok,Ann Marie Fior, and Hyejeong Kim.2011.Fashion Trends: analysis and forecasting. Oxford: Berg, pp.40-100
- http://sosyalmedyakulubu.com.tr/faydali-bilgiler/trend-ve-fad.html
- http://www.dezeen.com/2015/03/02/li-edelkoort-manifesto-anti-fashion-obsolete/